Biển Đông và kinh tế biển Việt Nam

Biển Đông, một vùng biển nằm ở rìa tây Thái Bình Dương, có vị trí địa kinh tế và địa chính trị vô cùng quan trọng đối với nhiều quốc gia trong khu vực, trong đó có Việt Nam. Với bờ biển dài hơn 3.260 km, vùng đặc quyền kinh tế rộng lớn và nguồn tài nguyên phong phú, Biển Đông đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, an ninh quốc phòng và văn hóa của Việt Nam.

Ảnh minh họa.

Việt Nam sở hữu một vùng biển rộng lớn với nhiều tiềm năng phát triển kinh tế đa dạng. Trước hết, Biển Đông là nguồn cung cấp tài nguyên hải sản phong phú, tạo điều kiện thuận lợi cho ngành khai thác và nuôi trồng thủy sản. Các loài hải sản có giá trị kinh tế cao như tôm, cá, mực, hải sâm… Biển Đông còn chứa nhiều loại khoáng sản biển quý báu như cát, sỏi, và kim loại quý như titan, kẽm và thậm chí là vàng. Những khoáng sản này có giá trị kinh tế lớn và được sử dụng trong xây dựng, công nghiệp và công trình hạ tầng, không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước mà còn là mặt hàng xuất khẩu quan trọng, mang lại nguồn thu ngoại tệ đáng kể cho đất nước.

Thứ hai, Biển Đông chứa đựng trữ lượng dầu khí lớn, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp liên quan. Hoạt động khai thác dầu khí đã và đang đóng góp một phần không nhỏ vào ngân sách nhà nước.

Thứ ba, vị trí địa lý của Biển Đông nằm trên các tuyến đường hàng hải quốc tế huyết mạch, kết nối Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển ngành vận tải biển. Các cảng biển của Việt Nam có tiềm năng trở thành các trung tâm trung chuyển hàng hóa quan trọng trong khu vực, thúc đẩy giao thương quốc tế và hội nhập kinh tế.

Thứ tư, Biển Đông sở hữu nhiều bãi biển đẹp, đảo và quần đảo với cảnh quan thiên nhiên đa dạng, là tiềm năng to lớn cho phát triển du lịch biển. Du lịch biển không chỉ mang lại nguồn thu nhập cho người dân địa phương mà còn góp phần quảng bá hình ảnh đất nước ra thế giới.

Cuối cùng, Biển Đông còn là nơi tập trung đa dạng sinh học biển phong phú với nhiều hệ sinh thái quan trọng như rừng ngập mặn, rạn san hô, thảm cỏ biển… Đây là cơ sở cho phát triển các hoạt động nghiên cứu khoa học, bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển du lịch sinh thái.

Bên cạnh những tiềm năng to lớn, kinh tế biển Việt Nam cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức không nhỏ. Trước hết, tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nguy cơ xung đột, ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế và an ninh quốc gia. Việc bảo vệ chủ quyền biển đảo là một nhiệm vụ cấp bách và lâu dài.

Thứ hai, hoạt động khai thác tài nguyên biển chưa thực sự bền vững, còn tình trạng khai thác quá mức, hủy hoại môi trường. Ô nhiễm môi trường biển do các hoạt động kinh tế trên đất liền và trên biển ngày càng gia tăng, ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển và nguồn lợi thủy sản.

Thứ ba, cơ sở hạ tầng phục vụ kinh tế biển còn yếu kém, đặc biệt là hệ thống cảng biển, giao thông kết nối và dịch vụ hậu cần. Nguồn nhân lực cho các ngành kinh tế biển còn thiếu về số lượng và chất lượng, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển.

Thứ tư, biến đổi khí hậu và nước biển dâng đang tác động tiêu cực đến vùng ven biển và các hoạt động kinh tế biển. Các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, lũ lụt, xâm nhập mặn ngày càng gia tăng, gây thiệt hại lớn cho kinh tế và đời sống của người dân ven biển.

Để phát huy tối đa tiềm năng và vượt qua những thách thức, Việt Nam cần có một chiến lược phát triển kinh tế biển bền vững, dựa trên các nguyên tắc sau:

Phát triển kinh tế biển gắn liền với bảo vệ chủ quyền biển đảo: Kiên quyết bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, đồng thời tăng cường năng lực thực thi pháp luật trên biển.

Phát triển kinh tế biển dựa trên nền tảng khoa học và công nghệ: Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học biển, ứng dụng công nghệ tiên tiến vào khai thác, nuôi trồng và chế biến hải sản, khai thác tài nguyên, phát triển năng lượng tái tạo và bảo vệ môi trường biển.

Phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững và thân thiện với môi trường: Quản lý chặt chẽ các hoạt động khai thác tài nguyên biển, kiểm soát ô nhiễm môi trường biển, bảo tồn đa dạng sinh học và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Phát triển kinh tế biển gắn kết với phát triển kinh tế - xã hội của các vùng ven biển: Đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tạo việc làm và cải thiện đời sống của người dân ven biển.

Tăng cường hợp tác quốc tế trong quản lý và phát triển biển: Tham gia các cơ chế hợp tác khu vực và quốc tế về biển, chia sẻ kinh nghiệm và công nghệ, giải quyết các vấn đề liên quan đến biển một cách hòa bình và hợp tác.

Biên giới biển của Việt Nam trên Biển Đông được xác định bởi luật biển quốc tế và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển. Lãnh hải của Việt Nam kéo dài từ đường cơ sở lãnh thổ, nơi mà nước biển đạt độ sâu 12 hải lý (khoảng 22,2 km), và khu vực kinh tế đặc quyền (EEZ) kéo dài từ lãnh hải. Quyền kiểm soát và tài nguyên: Việt Nam có quyền kiểm soát và quản lý các hoạt động trong lãnh hải và EEZ của mình, bao gồm khai thác tài nguyên tự nhiên như cá, dầu khí, và khoáng sản.

Biển Đông có vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển kinh tế và an ninh của Việt Nam. Việc khai thác hiệu quả và bền vững tiềm năng của Biển Đông đòi hỏi sự nỗ lực của toàn xã hội, sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương và sự tham gia của cộng đồng. Với một chiến lược phát triển đúng đắn và sự quyết tâm cao, Việt Nam có thể biến tiềm năng của Biển Đông thành động lực mạnh mẽ cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước./.

Bài liên quan

CÁC TIN BÀI KHÁC

Lâm Đồng: Tích cực triển khai thực hiện Đề án Phát triển nông nghiệp hữu cơ

Nghiên cứu trao đổi 31/05/2025 12:53

UBND tỉnh Lâm Đồng vừa có Quyết định phê duyệt Kế hoạch và dự toán kinh phí thực hiện Đề án Phát triển nông nghiệp hữu cơ trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng giai đoạn 2020 -2025, nhằm triển khai kịp thời, đúng quy định và đảm bảo hiệu quả của Đề án.

Nghị quyết khơi thông động lực phát triển kinh tế tư nhân

Nghiên cứu trao đổi 31/05/2025 12:45

Nghị quyết 68-NQ/TW, được Ban Chấp hành Trung ương ban hành ngày 4 tháng 5 năm 2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nhận thức và hành động của Đảng và Nhà nước ta về vai trò then chốt của kinh tế tư nhân trong giai đoạn phát triển mới. Với sự khẳng định mạnh mẽ rằng kinh tế tư nhân là một "động lực quan trọng hàng đầu" của sự phát triển đất nước, Nghị quyết không chỉ thể hiện sự quan tâm sâu sắc mà còn vạch ra những nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, mang tính đột phá nhằm khơi thông mọi tiềm năng, đưa khu vực kinh tế này lên một tầm cao mới.

Tác dụng của thực phẩm hữu cơ đối với sức khỏe con người

Sản phẩm hữu cơ 30/05/2025 10:28

Thực phẩm hữu cơ đã trở nên bùng nổ và phổ biến trong hai thập kỷ qua. Bài viết này sẽ đưa ra nhằm phân tích hàm lượng chất dinh dưỡng và tác dụng của thực phẩm hữu cơ đối với sức khỏe con người.

Vấn nạn "thực phẩm bẩn": Thực tiễn và giải pháp

Pháp lý 29/05/2025 15:16

Hiện nay, thực phẩm bẩn là một trong những "thủ phạm" được cho là liên quan đến tỷ lệ người bị ung thư ngày càng tăng cao đặc biệt là ở các nước đang phát triển.

Nông nghiệp hữu cơ có gì khác với nông nghiệp thông thường?

Nghiên cứu trao đổi 29/05/2025 15:13

Sản xuất “hữu cơ” từ lâu đã được hiểu như một hình thức sản xuất “lành mạnh và thân thiện với môi trường”. Sản phẩm hữu cơ được sản xuất mà không sử sụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật hoá học.

[Longform] Kỳ 3: Chứng nhận hữu cơ - Giấy thông hành hay bình phong?

Đề án 885 29/05/2025 10:46

Tại một phiên chợ nông sản ở Hà Nội, một gian hàng trưng biển “rau hữu cơ đạt chuẩn USDA” thu hút đông đảo người tiêu dùng. Tuy nhiên, khi được hỏi về giấy chứng nhận, nhân viên bán hàng chỉ đưa ra một bản photocopy mờ nhòe, không mã QR, không có tên tổ chức cấp phép. Câu chuyện không hiếm. Trong khi giấy chứng nhận hữu cơ đáng lẽ là bảo chứng cho uy tín và chất lượng, thì ở nhiều nơi, nó đang trở thành “tấm bình phong” được sử dụng sai mục đích – thậm chí bị thương mại hóa.

Phải tuyên chiến quyết liệt trước nạn hàng giả

Nghiên cứu trao đổi 29/05/2025 10:42

Nạn làm hàng giả, đặc biệt là thực phẩm, đang là một vấn nạn nhức nhối trên toàn cầu, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người, thiệt hại kinh tế và làm xói mòn niềm tin của người tiêu dùng. Để giải quyết triệt để vấn đề này, cần có sự vào cuộc và chịu trách nhiệm của nhiều bên liên quan, từ nhà sản xuất, cơ quan quản lý nhà nước, người bán hàng cho đến chính người tiêu dùng.

Tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước về đo lường, chất lượng hàng hóa

Nghiên cứu trao đổi 29/05/2025 10:32

Hoạt động kiểm tra nhà nước về đo lường và chất lượng hàng hóa giữ vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, thúc đẩy cạnh tranh công bằng và bảo đảm sự minh bạch trong giao thương hàng hóa. Việc triển khai kiểm tra định kỳ các cơ sở kinh doanh nhằm đảm bảo tính chính xác của các phép đo lường, ngăn chặn sản phẩm hàng hóa kém chất lượng, gian lận trong kinh doanh và thúc đẩy sự phát triển kinh tế bền vững.

Cách người Đức quan tâm, đối xử với đất màu canh tác

Nghiên cứu trao đổi 27/05/2025 16:33

Đức nổi tiếng với sự coi trọng và quản lý đất đai một cách cẩn trọng, và điều này thể hiện rõ trong cách họ đối xử với đất màu (Ackerboden). Với lịch sử lâu đời về nông nghiệp và nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của đất đối với an ninh lương thực và môi trường, người Đức đã phát triển một loạt các phương pháp và quy định nhằm bảo vệ và duy trì độ phì nhiêu của đất.

[Longform] KỲ 2: Nông dân "trong mê cung" giấy chứng nhận hữu cơ: Lựa chọn nào phù hợp?

Nghiên cứu trao đổi 27/05/2025 11:28

Để được cấp giấy chứng nhận hữu cơ là cả một hành trình gian nan mà chỉ các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp hữu cơ mới nắm được.

Hành động quyết liệt để phát triển bền vững ngành hàng sầu riêng

Nghiên cứu trao đổi 25/05/2025 13:58

Ngày 24/5, tại thành phố Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk), Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND tỉnh Đắk Lắk tổ chức Hội nghị “Phát triển ngành hàng sầu riêng bền vững” nhằm tổng kết tình hình sản xuất, xuất khẩu; đánh giá những thuận lợi, khó khăn và bàn các giải pháp tháo gỡ để thúc đẩy phát triển ngành hàng sầu riêng một cách bền vững, ổn định và hiệu quả. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy và Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thiên Văn dự và đồng chủ trì Hội nghị.

Tín dụng xanh là "dòng máu" nuôi sự phát triển kinh tế tư nhân

Kinh tế nông nghiệp 25/05/2025 09:29

Trong cơ thể nền kinh tế, khu vực tư nhân đóng vai trò như một trái tim năng động, không ngừng bơm máu đi nuôi dưỡng mọi tế bào. Và để trái tim ấy hoạt động khỏe mạnh, nhịp nhàng, nguồn “máu” tín dụng đóng một vai trò sống còn. Tín dụng, dưới nhiều hình thức khác nhau, không chỉ là nguồn vốn đơn thuần mà còn là đòn bẩy, là chất xúc tác, thậm chí là yếu tố quyết định sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp tư nhân.

XEM THÊM