![]() |
Vườn lê gần 100 cây của gia đình bà Đặng Mùi Ghển, xóm Nặm Boóc, xã Thể Dục, huyện Nguyên Bình cho thu nhập 150 triệu – gần 200 triệu đồng/năm. Ảnh Quốc Sơn |
VietGAP bước đầu phát huy hiệu quả
Thực hiện mục tiêu chuyển đổi cơ cấu cây trồng gắn với sản xuất hàng hoá, xã Thể Dục xác định cây lê là một trong những cây trồng đặc hữu có tiềm năng phát triển sản xuất hàng hoá cho giá trị kinh tế. Năm 2019, được sự hỗ trợ của nhà nước, xã Thể Dục đã triển khai dự án phát triển cây lê, với 159 hộ tham gia. Đến nay, xã có 180 hộ trồng được hơn 12 ha cây lê các giống: Lê vàng, VH6, trong đó gần 7,5 ha đã cho thu hoạch, năng suất bình quân hàng năm 16 tấn quả/ha, sản lượng đạt gần 120 tấn.
Theo bà Hoàng Thị Lan, công chức Địa chính, nông nghiệp – xây dựng và môi trường xã Thể Dục, để phát triển sản xuất sạch, an toàn, thân thiện với môi trường và nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị sản phẩm quả lê, xã đã xây dựng được 2 mô hình trồng lê tiêu chuẩn VietGAP. So với trồng lê truyền thống thì mô hình trồng theo tiêu chuẩn VietGAP cho năng suất, chất lượng, giá trị sản phẩm cao hơn hẳn và sản phẩm tiêu thụ tốt hơn.
Hộ bà Đặng Mùi Ghển, xóm Nặm Boóc, xã Thể Dục trồng gần 100 cây lê giống lê vàng trên diện tích hơn 0,3 ha từ năm 2005. Năm 2023, được nhà nước hỗ trợ, sau khi được tập huấn kỹ thuật canh tác, chăm sóc cây trồng, cách sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hợp lý theo tiêu chuẩn VietGAP, bà Ghển đã áp dụng vào vườn lê của gia đình. Sản phẩm quả lê của gia đình bà Ghển đã được chứng nhận VietGAP, có mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
“Nhờ tuân thủ kỹ thuật sản xuất theo quy trình VietGAP, vườn lê của gia đình tôi cho năng suất vượt trội, chất lượng quả được nâng lên, giá trị kinh tế đem lại cao hơn hẳn. Vườn lê gần 100 gốc, gia đình tôi thu hoạch bình quân gần 3 tấn quả/năm, giá bán từ 50 nghìn – 80 nghìn đồng/kg tuỳ loại, cho thu nhập từ 150 triệu – hơn 200 triệu đồng. Do sản phẩm quả lê được chứng nhận VietGAP, có truy xuất nguồn gốc nên được khách hàng tin dùng, đến tận vườn đặt mua. Gia đình tôi yên tâm sản xuất theo mô hình VietGAP”. Bà Ghển cho biết.
![]() |
Gia đình bà Du Thị Say, xóm Phia Đén, xã Thành Công, huyện Nguyên Bình trồng 5.000 m2 cây dong riềng, mỗi năm cho thu hoạch hơn 30 tấn củ dong. Ảnh: Quốc Sơn. |
Việc áp dụng mô hình trồng cây theo tiêu chuẩn VietGAP đã mang lại hiệu quả tích cực. Xã Thành Công là một trong những địa phương có diện tích trồng dong riềng nhiều nhất huyện Nguyên Bình, hiện toàn xã trồng gần 136 ha cây dong riềng, năng suất trung bình 60 tấn/ha, cho sản lượng đạt gần 8.200 tấn củ dong. Theo Chủ tịch UBND xã Thành Công Trần Thị Phương, cây dong riềng là cây trồng chủ lực được xã đưa vào cơ cấu chuyển đổi cây trồng cho giá trị kinh tế. Một số hộ trong xã trồng dong riềng theo tiêu chuẩn VietGAP sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hợp lý đã cho năng suất, chất lượng củ dong cao, sản phẩm được tiêu thụ ổn định, nông dân bán được giá tốt hơn, vì thế sinh kế của người dân trong xã được cải thiện nâng cao. Như các hộ: Mã Thị Bích, xóm Phia Đén, trồng 4.000 m2, cho thu hoạch 24 tấn củ dong/năm, thu nhập 60 triệu đồng; Lý Văn Piền, xóm Bành Tổng trồng 3 ha, thu hoạch 180 tấn củ dong, thu nhập gần 450 triệu đồng mỗi năm.
Bà Du Thị Say, xóm Phia Đén cho biết, gia đình tôi trồng 5.000 m2 cây dong riềng, nhờ tuân thủ quy trình canh tác VietGAP từ khâu làm đất, chọn giống, chăm sóc, sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hợp lý nên cây dong riềng phát triển tốt, không bị sâu bệnh hại, cho năng suất, chất lượng củ cao, đất trồng giữ được màu. Bình quân hàng năm thu hơn 30 tấn củ, gia đình để lại toàn bộ để sản xuất miến. Do chất lượng củ dong đảm bảo nên sản phẩm miến làm ra sợi miến trong, dai, nấu không bị nát, khi ăn sợi miến mềm, có độ giòn, vị thơm. Miến bán được giá, khách hàng đến tận nhà đặt mua.
![]() |
Gia đình ông Lê Quang Chiến, xóm Bản Nùng, xã Thể Dục, huyện Nguyên Bình trồng gần 100 cây lê trên diện tích 0,5 ha, trong đó có 30 cây cho thu hoạch gần 1 tấn quả/năm. Ảnh: Quốc Sơn. |
Xây dựng chuỗi giá trị nông sản an toàn
Huyện Nguyên Bình hiện có khoảng 26,5 ha đất canh tác theo mô hình VietGAP, gồm: 1,5 ha cây quýt tại 2 xã Tam Kim, Hoa Thám; 2 ha cây rau bắp cải tại xóm Lũng Rảo, xã Vũ Minh; 3 ha cây lê tại các xã Vũ Nông, Quang Thành, Thể Dục; 20 ha cây dong riềng tại 2 xã Thành Công, Phan Thanh.
Thực tế việc áp dụng mô hình trồng cây theo tiêu chuẩn VietGAP đã mang lại hiệu quả tích cực, năng suất, chất lượng, giá trị sản phẩm được nâng cao, sản phẩm sạch, an toàn đối với sức khoẻ người tiêu dùng và sản xuất thân thiện với môi trường. Song việc thực hiện mô hình trồng cây theo tiêu chuẩn VietGAP ở Nguyên Bình còn gặp khó khăn. Đó là, sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP đòi hỏi đầu tư lớn từ khâu chọn đất, giống, phân bón, thiết bị hỗ trợ sản xuất đến khâu thu hoạch, bảo quản, tiêu thụ sản phẩn với quy trình chặt chẽ dẫn đến chi phí cao hơn so với trồng cây theo phương pháp truyền thống, trong khi nông dân vùng trồng chủ yếu sản xuất quy mô nhỏ, hộ gia đình nên nông dân có tâm lý không muốn đầu tư. Mặc dù sản phẩm đã được chứng nhận VietGAP, có truy xuất nguồn gốc nhưng khi đưa sản phẩm bán ngoài thị trường người tiêu dùng bằng cảm quan không thể nhận diện được, dẫn đến sản phẩm VietGAP khó cạnh tranh với các sản phẩm cùng loại trồng theo phương pháp truyền thống…
“Gia đình tôi trồng gần 100 cây lê, giống lê vàng trên diện tích 0,5 ha, đã có 30 cây cho thu hoạch mỗi năm gần 1 tấn quả, sản phẩm quả lê đã được chứng nhận VietGAP, nhưng khi đem bán vẫn phải bán theo giá sản phẩm trồng truyền thống vì người mua không nhận diện được đâu là sản phẩm VietGAP, đâu là sản phẩm trồng truyền thống, khiến người trồng theo tiêu chuẩn VietGAP e ngại, không mặn mà đầu tư để mở rộng mô hình”. Ông Lê Quang Chiến, xóm Bản Nùng, xã Thể Dục cho hay.
Để tiếp tục phát triển, nhân rộng mô hình trồng các cây thế mạnh, có tiềm năng sản xuất hàng hoá theo tiêu chuẩn VietGAP, chính quyền huyện Nguyên Bình tiếp tục chỉ đạo ngành chuyên môn phối hợp với chính quyền các xã vùng trồng đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức nông dân về hiệu quả tích cực nhiều mặt của sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Đồng thời tăng cường tổ chức tập huấn cho nông dân kiến thức, tiếp cận khoa học kỹ thuật trồng theo quy trình VietGAP. Có cơ chế, chính sách hỗ trợ nguồn lực cho nông dân và khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia liên kết với nông dân, xây dựng chuỗi giá trị nông sản an toàn, ổn định đầu ra, mở rộng thị trường…
Huyện Nguyên Bình phát triển mô hình sản xuất nông nghiệp theo tiêu chuẩn VietGAP không chỉ nâng cao chất lượng, gia tăng giá trị nông sản, tăng thu nhập, cải thiện sinh kế cho người dân, mà còn mở ra hướng phát triển nông nghiệp sạch, an toàn, bền vững, có giá trị kinh tế. Đây cũng là một trong những giải pháp quan trọng góp phần thực hiện mục tiêu tái cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới và phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hoá mà huyện đề ra.